Başarısız tüp bebek tedavisi sonrası hastalar için zorlu bir süreçtir. Literatürde ikiden fazla embriyo transferi gebelikle sonuçlanmadığında, ‘tekrarlayan implantasyon başarısızlığı’ ‘recurrent implantation failure (RIF)’ terimi kullanılır. İmplantasyon başarısızlığının nedenleri ve bu nedenlerin anneye mi, babaya mı, embriyoya mı yoksa her üçüne mi bağlı olduğu konusunda hala pek çok şey bilinmemektedir. Bu kadar çok bilinmeyen varken, doktorlar RIF teşhisi konan hastalarla, etkinliği kanıtlanmamış çeşitli testleri ve tedavileri tekrar gözden geçirebilmektedir.
European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) (Avrupa İnsan Üreme ve Embriyoloji derneği) 2023 yılında RIF hastalarında mevcut farklı test ve tedavileri destekleyen kanıtlar, hangi testlerin/tedavilerin tüp bebek kliniklerinde kullanımının önerilebileceği, hangilerinin dikkate alınabileceği ve hangilerinin önerilmeyeceğine ilişkin tavsiyeleri özetlediği bir makale yayınlamıştır. Bu makaleye göre;
RIF hastalarında önerilen yaklaşımlar:
- Çiftin tekrar değerlendirimesi (yaşam stilleri, beslenme alışkanlıkları, sigara kullanımı, obezite gibi)
- Rahim içi faktörler tekrar değerlendirlmesi,
- Antifosfolipit antikorları ve antifosfolipid sendromu değerlendirilmesi.
Bazı testler tekrar gözden geçirilebilir;
- Çifte kromozom analizi yapılması
- Üç boyutlu ultrasonografi rahim değerlendirlimesi (kliniğimizde yapılabilmektedir) ve histereskopi
- Endometrial fonksiyon testi (ERA test)
- Kronik endometrit testi (ALİCE ve EMMA testi)
- Tiroid fonksiyon testleri
- Progesteron seviyeleri
Yapılması önerilMEyen testler:
- Vitamin D seviyesi
- Mikrobiyom testleri
- Kan Naturel Killer (NK)hücreleri oranı
- Rahimde NK oranı
- Rahimde T lenfosit oranı
- Kanda sitokin seviyeleri
- HLA-c testi
- mt DNA testi
- Sperm DNA fragmantasyon testi
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığında hasta ile birlikte bu faktörlerin tekrar gözden geçirilmesi ve etkinliği kanıtlanmamış tedavilerin tekrar konuşulması gelecekteki tüp bebek tedavilerinin planlanmasında faydalı olacaktır.
Doç. Dr. Işıl Köleli
2004 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu ve 2019 yılında doçent unvanını aldı. Kariyeri boyunca özellikle ürojinekoloji, tüp bebek ve genital estetik cerrahisi alanlarında uzmanlaşarak, birçok ulusal ve uluslararası bilimsel yayına imza attı. 2022 yılında Antalya Eğitim Araştırma Hastanesi’nde Tüp Bebek Ünitesi’nin kurulumunda ve Ürojinekoloji ile Pelvik Rekonstrüktif Cerrahi polikliniğinin açılışında aktif rol aldı. Hâlen Antalya’daki özel muayenehanesinde genital estetik, ürojinekoloji, tüp bebek ve ileri düzey cerrahi alanlarında hizmet vermektedir. Evli ve üç çocuk annesidir.
