Papillomavirüsler çift sarmallı deoksiribonükleik asit (DNA) virüsleridir. Bu virüsler türe özgüdür yani insan papillomavirüsleri (HPV’ler) yalnızca insanları enfekte eder. Ciltte ya da mukozalarda enfeksiyon yaparlar. 200’den fazla HPV tipi vardır. HPV tiplerinin bazıları kanserojendir bazıları değildir.
Yüksek riskli HPV tipleri: HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73 ve 82.
Düşük riskli (kanserojen olmayan) HPV tipleri: 6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72 ve 81.
Universal HPV nedir?
Universal HPV tipi, kanser yapma riskini belirlemek için elimizde yeterli bilimsel data olmayan HPV tipleridir. Universal HPV sonucunu değerlendiriken smear sonucu ile birlikte değerlendirmek faydalı olacaktır.

Kanserojen HPV tipleri de dahil olmak üzere çoğu HPV enfeksiyonu tipik olarak 12 ay içinde kendiliğinden düzelir. HPV enfeksiyonunun oluşturduğu rahim ağzında düşük dereceli hücresel anormallikler de genellikle geçicidir. 12 aydan uzun süren karsinojenik HPV enfeksiyonları kanser öncüsü lezyon veya kanser gelişme olasılığını artırır.
HPV sessiz (latent) duruma geçebilir. Ayrıca, insan immün yetmezlik virüsü (HIV) taşıyan kadınlarda ve ileri yaş kadınlarda rahim ağzında tekrar aktive olabilir. Ancak, HPV enfeksiyonlarının tamamının mı yoksa sadece bir alt kümesinin mi sessiz hale geldiği ve yeniden ortaya çıkan HPV enfeksiyonlarının önemli bir kanser riski taşıyıp taşımadığı bilinmemektedir.
Cilt epitelinde HPV
Bazı HPV tipleri cilde yerleşirler. Özellikle ellerde, ayaklarda yaygın siğillere, düz siğillere ve kasap siğillerine (et, kümes hayvanları ve balık işleyicilerinde ortaya çıkma eğiliminde olan yaygın siğiller) neden olurlar. Plantar ve yaygın siğillerle ilişkili HPV tipleri tip 1, 2 ve 4’ü içerir. Düz siğillere en sık HPV tip 3 ve 10 neden olurken, kasap siğilleri en sık HPV tip 7 ve 2 ile ilişkilidir.
Anogenital HPV
Anogenital keratinize cilt ve mukoza epitelinde enfeksiyon yapan HPV tipleri de mevcuttur. Enfeksiyon için yaygın bölgeler penis, skrotum, perine, anal kanal, perianal bölge, vajinal introitus, vulva ve serviksi içerir. 40’ın üzerinde mukozal HPV genotipi genital sistemi enfekte edebilir. Anogenital hastalık belirtileri HPV tipine göre farklılık gösterir:
1. Genital siğiller (condyloma acuminatum)
Bunlar, çoğunlukla HPV tip 6 ve 11’in neden olduğu iyi huylu anogenital siğillerdir.
Genital siğil tedavisi nasıl yapılır?
Genital siğiller malesef tekrarlayıcı lezyonlardır. Hafif lezyonlar ilaçla tedavi edilebilir, daha büyük lezyonlar lazerle tedavi edilebilir. Kliniğimizde laserle genital siğil tedavisi yapılmaktadır.
2. Vajina, vulva, serviks, anüs veya penisin skuamöz intraepitelyal lezyonları ve/veya karsinomu
Yaklaşık 15 HPV tipi kanserle ilişkilidir ve yüksek riskli, karsinojenik veya kanserle ilişkili olarak bilinir. HPV 16 en yaygın olanıdır ve en yüksek kansere ilerleme riski ile ilişkilidir.
Karsinojenik HPV’nin kadın genital sisteminde rahim agzı dışında vajina, vulva ve anal kanala yereşebilir. HPV yalnızca anal dönüşüm bölgesindeki anal kanalı değil, aynı zamanda anal eşik ve perianal bölgenin keratinize derisi dahil olmak üzere daha uzak bölgeleri de enfekte edebilir.
3. Diğer mukozal yüzeyler
HPV tip 16 oral mukozayı enfekte edebilir ve oral kavitenin skuamöz hücreli karsinomu ile ilişkilendirilmiştir. Solunum mukozasının HPV tip 6 ve 11 ile enfeksiyonu da özellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde görülür.
Kadın genital sisteminde HPV
Serviks kanseri – Dünya genelinde serviks kanseri kadınlar arasında en sık görülen dördüncü kanser türüdür ve yılda yaklaşık 570.000 invaziv serviks karsinomu vakası teşhis edilmekte ve 311.000 serviks kanseri ölümü gerçekleşmektedir.

HPV’yi servikal karsinoma ile ilişkilendiren kanıtlar oldukça kapsamlıdır. Neredeyse tüm serviks kanseri vakaları HPV enfeksiyonuna atfedilebilir; HPV 16 vakaların yaklaşık yüzde 50’sinden ve HPV 18 yüzde 20’sinden sorumludur. HPV tip 31, 33, 45, 52 ve 58’in ek olarak yüzde 19’a neden olduğu tahmin edilmektedir.
HPV nasıl bulaşır?
İnsanlar, ağız ya da cinsel organları enfekte olan birinin agız ya da cinsel organlarına temas ederse HPV ile enfekte olabilirler. Bu çoğunlukla oral, vajinal veya anal seks yoluyla olur. Ancak HPV, seks yapılmasa bile genitalden genital bölgeye yakın temas yoluyla da yayılabilir.
Çok sayıda seks partneri olan kişilerin HPV enfeksiyonuna yakalanma şansı daha yüksektir. HPV’li birçok kişi enfeksiyona sahip olduğunu bilmez. Bu yüzden farkında olmadan partnerlere yayılması kolaydır.
Bunların dışında çok küçük bir oranda ortak havlu, tuvalet ya da banyo kullanımı ile bulaşabilir.
HPV belirtileri nelerdir?
Bazı HPV türleri genital siğillere neden olur. Ancak birçok kişi HPV ile enfekte olduğunda herhangi bir belirti göstermez. Ve genellikle enfeksiyon kendiliğinden iyileşir. Ancak bazı kişilerde enfeksiyon geçmez. Böyle bir durumda sorunlara yol açabilir.
HPV riskleri nelerdir?
Uzun süreli HPV enfeksiyonu olan kişilerin başka sağlık sorunlarına yakalanma şansı daha yüksektir. Farklı HPV türleri, bazıları ciddi olabilen farklı sorunlara neden olabilir. Örneğin:
Cinsel organlardaki bir HPV enfeksiyonu rahim ağzı (serviks kanseri), vajina (vajinal kanser) veya penis (penis kanseri) kanserine neden olabilir. Diğer HPV türleri genital siğillere neden olabilir.
Anüs çevresindeki bir HPV enfeksiyonu anüs kanserine (anal kanser) neden olabilir
Ağız ve boğazdaki bir HPV enfeksiyonu ağız ve boğaz kanserine neden olabilir
Bu sorunlar genellikle HPV bulaşından yıllar sonra ortaya çıkar.
HPV testi var mı?
Bazı türleri için testler vardır, ancak diğerleri için yoktur. Doktorunuz genital siğilleriniz olduğunu onaylarsa, bu HPV enfeksiyonunuz olduğu anlamına gelir. Genital siğile neden olan HPV türleri kanserojen değildir.
Doktorlar rahim ağzı olan herkesin rahim ağzı kanseri taramasından geçmesini önermektedir. Tarama için HPV testi, smear ya da her ikisi bir arada yapılabilir.
Erkeklerde genital, ağız ya da boğazda HPV enfeksiyonunu kontrol etmek için herhangi bir test bulunmamaktadır.
HPV enfeksiyonu nasıl tedavi edilir?
HPV’ye yakalandıktan sonra ilaçlarla kurtulmak mümkün değildir. Araştırma aşamasında olan ilaçlar mevcuttur.
HPV enfeksiyonu daha ciddi bir soruna yol açarsa, kolposkopi yapılabilir. Doktorunuz sizinle tedavi seçenekleriniz hakkında konuşabilir. (Konizasyon, LEEP gibi)
HPV önlenebilir mi?
Evet, önlenebilir. HPV’ye karşı korunmanın en iyi yolu HPV aşısı yaptırmaktır. Aşı ancak kişi HPV ile enfekte olmadan önce yapılırsa koruyucudur. HPV ile enfekte kişilerde HPV nin diğer tiplerine karşı koruyucudur. Bu nedenle aşının genç yaşta cinsel ilişki başlamadan yapılmasını önermekteyiz. 11-12 yaş arası çocukların aşı olmasını önermekteyiz . Ancak 9-45 yaş arası yapılabilir. Bazı durumlarda, ileri yaştaki kadınlara da yardımcı olabilir.

Aşı, rahim ağzı ve vajina kanserine neden olabilen HPV enfeksiyonu türlerini önlemede çok iyidir. Diğer kanser türlerinin riskini de azaltabilir. Aşı, genital siğillere neden olan HPV türlerini önlemede de çok iyidir.
Aşı mükemmel değildir. Bazı durumlarda, aşı olan kişiler hala HPV enfeksiyonu kapabilir. Ancak yine de HPV riskini azaltmanın en iyi yoludur.
Prezervatifler HPV’ye karşı tamamen koruma sağlamaz. Bunun nedeni, virüsün prezervatifle kaplanmayan ciltte yaşayabilmesidir. Ancak prezervatifler, seks yoluyla yayılabilecek diğer hastalıklara karşı kendinizi korumanın hala önemli bir yoludur.
HPV tedavisi Antalya’da nerede yapılır?
HPV teşhisi ve tedavisi Antalya da kliniğimizde yapılmaktadır.
Kolposkopi Antalya’da nerede yapılır?
Kolposkopi Antalya’da kliniğimizde yapılmaktadır. Kolposkopik biyopsi Antalya’da kliniğimizde yapılmaktadır.
Kolposkopi ücreti ne kadardır?
Kolposkopi ücreti hastanın anestezi alıp almamasına göre değişkenlik göstermektedir. Detaylı bilgi için kliniğimizle irtibata geçebilirsiniz.
Sonuç olarak; HPV enfeksiyonu ile insanların hayat boyu karşılaşma ihtimali yüzde’90 a kadar çıkmaktadır. Bulaş cinsel temas ile olmaktadır. Cİnsel temas dışı bulaş oldukça nadirdir. Çoğunlukla bağışıklık sistemi tarafından enfeksiyon kontrol altına alınır. Bazı hastalarda rahim ağzında servikal intraepitelyal neoplazi (CIN 1- CIN2- CIN3) ve servikal kansere neden olabilir. Kolposkopik incelme ile hastaların yakın takibi yapılabilmekte, kansere ilerleyen lezyonların erken tanısı ve tedavisi mümkün olabilmektedir. HPV aşısı rahim ağzı kanserinden korunmada etkilidir. Hem kız hem erkek çocuklarına HPV aşısı yapılması önerilmektedir.
HPV aşısını kliniğimizde uygulayabilmekteyiz.

Doç. Dr. Işıl Köleli
2004 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu ve 2019 yılında doçent unvanını aldı. Kariyeri boyunca özellikle ürojinekoloji, tüp bebek ve genital estetik cerrahisi alanlarında uzmanlaşarak, birçok ulusal ve uluslararası bilimsel yayına imza attı. 2022 yılında Antalya Eğitim Araştırma Hastanesi’nde Tüp Bebek Ünitesi’nin kurulumunda ve Ürojinekoloji ile Pelvik Rekonstrüktif Cerrahi polikliniğinin açılışında aktif rol aldı. Hâlen Antalya’daki özel muayenehanesinde genital estetik, ürojinekoloji, tüp bebek ve ileri düzey cerrahi alanlarında hizmet vermektedir. Evli ve üç çocuk annesidir.