Koryon villus örneklemesi (CVS): Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından steril şartlarda, müdahale odasında, ultrasonografi kılavuzluğunda, karın duvarından batırılan bir iğne ile uterustan (rahim duvarından) geçilerek plasentaya (bebeğin eşine) girilir. Bazen işlemin rahim ağzından iğneyle geçilerek yapılması gerekebilir. Ultrasonografi kılavuzluğunda küçük bir plasenta parçası alınır ve iğne geri çekilir. İşleme bağlı fetusun ölme olasılığı %1-2 dir.
Amniyosentez Nedir?
Amniyosentez: Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından steril şartlarda, müdahale odasında, karın duvarından batırılan bir iğne ile rahim duvarından amniyon boşluğundaki sıvıya (bebeğin içinde bulunduğu su) girilir. Ultrasonografi kılavuzluğunda 10-20 ml sıvı alınır ve iğne geri çekilir. Fetusun (bebeğin) aşırı sıvısının olduğu durumlarda alınacak amniyon miktarını kadın hastalıkları ve doğum uzmanı belirler. Amniyosentez sonuçları 2-3 haftada alınacaktır. Hızlı sonuçlar 24-48 saatte hazırlanabilirse de bazen hızlı sonuç alınamamaktadır. Tüm kromozom problemlerini saptamak mümkün değildir. İşleme bağlı fetusun ölme olasılığı %1-2 dir.
Fetal kan örneklemesi: Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından steril şartlarda, müdahale odasında, karın duvarından batırılan bir iğne ile bebeğin göbek kordonuna girilerek kan alınması işlemidir. Fetal kan örneği kordonun plasentaya (bebeğin eşi) giriş yerinden ya da serbest kordon parçasından alınabilir. Nadiren, bebeğin karaciğer içindeki damarından ya da doğrudan kalbinden de iğne ile girilerek fetal kan alınabilir. İşlemde fetal doku analizi için alınan materyal kandır. İnfeksiyon hastalıklarının tanısında, fetal anemi (kansızlık) araştırmasında fetal kan örneklemesi yapılabilmektedir. İşleme bağlı fetusun ölme olasılığı %2-5 dir. Bu amniosentez ve CVS ’le karşılaştırıldığında 2-8 kat daha yüksek bir ölüm riskidir.
İşlemlerin Süresi:10-60 dakika arası
Koryon villus örneklemesi ve amniyosentez riskleri nelerdir?
Koryonik villus örneklemesinde 100 gebelikten biri, 20 haftadan önceki amniyosentezde 200 gebelikten biri kaybedilebilmektedir. İşleme bağlı amniyon sıvısında kaçak olması, amniyon zarının yırtılması, bebeğin çevresinde veya rahimde kanama olması ve karın duvarında ya da amniyon sıvısında (bebeğin içinde bulunduğu sıvı) infeksiyon (iltihap) gelişmesi gibi sebeplere bağlı bebek ölebilmekte veya gebelik erken doğum ve düşük ile sonlanabilmektedir.
Kan uyuşmazlığı olanlarda bu işlemlere bağlı etkilenme oluşabileceği için işlemden hemen sonra Anti-D immunglobulin (kan uyuşmazlığı iğnesi) yapılması önerilmektedir.
Amniyosentezde uygun özellik ya da miktarda sıvı elde edilemeyebilir. Bu durumunda ikinci bir işlem gerekebilir. Koryonikvillus örneklemesinde ve kordosentezde yeterli örnek elde edilemeyebilir ve bazı teknik nedenlerle bu tanısal testler sonuç vermeyebilir. İşlemin tekrarı veya amniyosentez gerekebilir. Yaklaşık olarak 1-2/100 oranında plasental kromozomal yapı, bebektekinden farklıdır. Bu durumda plasentadan alınan örnek farklı tanıya yol açabilir.
İşlem girişimsel olması açısından anne ve bebekte çevredeki organlara (barsak, mesane) zarar verebilir. Nadiren işleme bağlı anne ölümü görülebilir.
Bebeğin yerleşim yeri nedeniyle bazen işlemlerin yapılmasında başarısızlık olabilir.
Amniyosentez, Koryon Villus Örneklemesi Uygulanmaması Durumunda Karşılaşılabilecek Sonuçlar:
İntrauterin (anne karnında) bebek ölümü, genetik anomalili bebek doğumu, sağlıksız bebek doğumu
Amniyosentez, Koryon Villus Örneklemesi, Fetal Kan Örneklemesi İşleminde Kullanılacak İlaçların Önemli Özellikleri:
Anne ve fetus sağlığı açısından işlem sırasında çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Anneyi ve fetusu enfeksiyondan (iltihap) korumak amacıyla antibiyotik kullanımı, kan uyuşmazlığı olan ebeveynlerde kan uyuşmazlığı iğnesi kullanılabilir. Genellikle amniyosentez ve koryonvillus örneklemesinde anestezik medikasyona ihtiyaç duyulmaz, fakat kordosentez sırasında fetal hareketleri azaltmak için kas gevşetici verilmesi gibi bu işlemlerin herhangi bir aşamasında tıbbı gerekçeyle işlemi yapan doktor tarafından size ilaç verilebilir. Bu kullanılan ilaçların sizde çeşitli yan etkileri olabilir. Örneğin iğne formunda yapılan ilaçların yapım bölgesinde (kalça, kol) ağrı, kızarıklık, şişkinlik ve aşırı duyarlık reaksiyonları gelişebilir. Aynı zamanda bu ilaçlar baş dönmesi, mide bulantısı ve sersemlik hissi verebilir.
Hastanın Sağlığı İçin Kritik Olan Yaşam Tarzı Önerileri
Bu işlem sonrasında annenin istirahati faydalı olabilir. Uzun süreli yolculuğa çıkacak hastalarımızın işlemden 24 saat sonra yolculuğa çıkmaları gerekmektedir. Hasta isterse işlem sonrası aynı gün duş alabilir. Anne adaylarımızın işlem sonrası 24 saat içerisinde karın ağrısı, kanama ve su boşalması gibi durumlar konusunda dikkatli olmaları gerekir. Ayrıca işlemden sonraki gün ve haftalarda karın ağrısı, kötü kokulu vajinal akıntı ve ateş gibi durumlar olduğunda en yakın sağlık kuruluşuna veya hastanemize başvurmaları gerekir. Gebelik süresince önerilen yaşam tarzı önerilerine (sağlıklı ve dengeli beslenme, düzenli uyku… gibi) bu işlemlerden sonra da uyulması gerekir. Hasta yaptırdığı bu tanısal testlerin sonuçlarını öğrenme sürecinde veya sonrasında isterse psikolojik destek alabilir.
Detaylı ultrasonografi nedir? Organ taraması nedir?
Ultrasonografi muayenelerinin bazı sınırlamaları vardır. Tüm anormallikler ultrasonografi ile teşhis edilemez. İyi bir ultrasonografi cihazı ve iyi eğitimli personel ile bile, bazı anormallikler tespit edilemeyebilir. Bu, bebeğin pozisyonu, hastanın kilosu, ultrasonografinin zamanlaması veya diğer faktörlerden kaynaklanmaktadır. Tüm fetüslerin yaklaşık %3 ila % 4’ünde herhangi bir anomali vardır. Genetik problemler, beyin felci, zihinsel gerilik ve akciğer olgunluğu gibi durumlar ultrasonografi ile genellikle teşhis edilemezler. Kliniğimizde anomali varlığında saptanma oranını artırmak için uluslararası standartlarda tarama ve tanı programları uygulanmaktadır. Bu formda açıklandığı gibi öncelikle bazı riskli hastaları saptamak için TARAMA TESTLERİ yani kesin olmayan ancak risk belirten testler yapılıp, her hastalık için olmasa da modern tıbbın izin verdiği ölçüde saptanan riskli gruba TANI TESTLERİ (Hastalık var mı? yok mu? cevabını veren testler) uygulanmaktadır. Aile tüm bu tarama testlerini yaptırmadan, riskleri kabullenerek; 14. Haftaya kadar CVS (Bebeğin eşinden plasentadan parça alma işlemi), 16. haftadan sonra ise Amniosentez ( Bebeğin içinde bulunduğu sudan örnek alma işlemi) ile genetik tanı yaptırma imkânına sahiptir.
Fetüs (anne karnındaki bebek ) sürekli değişim ve gelişim içinde olduğu için bazı organ ve anomaliler ilerleyen gebelik haftalarında hatta doğum sonrası ilerleyen yaşlarda görülebilir.
