Doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftlerin hayalleri tüp bebek tedavi ile gerçeğe dönüşüyor. Peki tüp bebek tedavisi hangi aşamalardan oluşuyor?
Tüp bebek tedavisi nasıl başlar?
Bu yazımızda tedavi aşamalarını hep birlikte gözden geçireceğiz. Tüp bebek tedavisine başlamadan önce kadının ve erkeğin ayrıntılı tıbbi hikayesini alıyoruz. Daha sonra çifti muayenelerimizle ve tetkiklerimizle değerlendiriyoruz.
1. Tüp bebek tedavisinde istenen testler nelerdir?
- Kadından adetli iken hormon tahlili istiyoruz. Ultrasonda yumurtalık rezervine ve rahminin üç boyutlu yapısına bakıyoruz.
- Erkekten spermiyogram tahlili istiyoruz
- Kadın ve erkekten bazı kan tahlilleri istiyoruz.
- Gerekirse kadından rahim filmi istiyoruz.
- Erkek hastayı gerekirse bu alanda uzman üroloji doktoruna yönlendiriyoruz.
- Erkekten SMA testi istiyoruz. (Aile hekimliklerinde yapılıyor sonucu 1-2 ayda cıkıyor)
- Bunlara ek olarak hastalardaki ve ailelerindeki ek hastalıklara göre ek tahliller istiyebiliyoruz.
- Kadın hasta anestezi hazırlığından geçiyor ve anestezi doktoru ameliyat için hastayı değerlendiriyor. (Yumurta toplama anestezi altında yapılıyor)
2. Tüp bebek tedavi aşamaları nasıl başlıyor?
Tedaviye kadının adetinin ilk beş günü içerisinde başlıyoruz. Nadiren tedaviye adetten 1 hafta önce başlayabiliyoruz. Tedavi için yumurta olgunlaştırıcı iğneler veriyoruz. İlaçları nasıl kullanacağını ayrıntılı bir şekilde anlatıyoruz. Bu ilaçları hasta 5 gün kendi kullanıyor ve sonrasında kontrole geliyor. Kontrol günü yumurtalar kontrolomüz dışında çatlamasın diye ek ilaç başlayabiliyoruz.
Kontrole gelen hastanın gelişen yumurta sayısını ve büyüklüklerini ultrason ile ölçüyoruz. Ertesi gün ya da iki gün sonra kontrole çağırıyoruz (genellikle bu aşama 1 hafta 10 gün sürüyor). Yumurtalar yeteri büyüklüğe ulaştığında çatlatma iğnesini yapıyoruz ve çatlatma iğnesinden 34-36 saat sonra yumurta toplama işlemini planlıyoruz.
3. Yumurta toplama işlemi ağrılı mı?
Anestezi altında yapıldığı için hasta ağrı hissetmez.
Yumurta toplama işlemi ne kadar sürüyor?
Yumurta sayısına göre değişmekle birlikte ortalama 20 dk sürüyor.
Yumurta toplama işlemi nasıl yapılıyor?
Ultrasonun vajinal probuna bir klavuz takılıyor ve prop vajene yerleştiriliyor. Yumurta toplama iğnesi klavuzun içerisinden geciyor ve yumurtalıklara ulaşıyor. Aspiratör ile yumurta içerikleri ultrasonda görülerek çekiliyor ve gelen sıvı hemen embriyoloji doktoruna veriliyor. Embriyoloji doktoru mikroskop altında gelen sıvıyı inceleyerek yumurtaları ayırıyor ve o sırada kaç tane yumurta toplandığını söylüyor. Çıkan her yumurtada ekip mutlu oluyor :).
Yumurta toplama işlemi öncesinde erkek sperm veriyor. Bazı hastalara mikro TESE, TESE,TESA yapılabiliyor.
Yumurta toplama işlemi sonrası hasta ne kadar hastanede kalıyor?
Yumurta toplama işlemi sonrası hasta uyandıktan sonra yatağına sedyeyle alınıyor. O sırada ağrı kesici yapılıyor. 1-2 saat boyunca hasta gözlem altında tutuluyor. Vital bulguları (tansiyon, nabız, solunum sayısı gibi) takip ediliyor. Vajinal kanaması takip ediliyor (işlem sonrası leke şeklinde vajinal kanama olabilir). Hasta gözlemin sonrasında, ilaçları recete edilerek taburcu ediliyor. Bir gün istirahat sonrası günlük işlerine dönebiliyorlar.
Yumurta toplama işlemi tehlikeli mi?
Yumurta toplama işlemi bir ameliyat olduğu için her ameliyat gibi ciddi komplikasyonları olabilir. Ama bu komplikasyonlar bir çok ameliyata göre oldukça nadir görülür.Yumurtalık kanaması, büyük damar yaralanması, bagırsak-mesane yaralanmaları gibi komplikasyonlar görülebilir. Bu komplikasyonlar kişilere göre farklılık gösterebilir. Ameliyat komplikasyonlarının ayrıntıları tedavi takibini yapan doktorla yüzyüze konuşulmalıdır.
4. Embriyo transferi nasıl yapılır?
Yumurtalar toplandıktan sonra eşden alınan sperlemle yumurtalar dölleniyor. Embriyo olusturup oluşturmadıkları kontrol ediliyor. Embriyolar 3. gün, 5. gün taze transfer olarak anne rahmine verilebilir ya da embriyolar dondurularak daha sonraki adet döngüsünde verilebilir.
Taze embriyo transferi mi donmuş embriyo transferi mi?
Donmuş embriyo transferi başarısı taze embriyo transferi başarısından daha yüksektir. Fakat bazı durumlarda taze embriyo transferi yapmak gerekebilmektedir.
Embriyo transferi ağrılı mı?
Embriyo transferi ağrılı bir işlem değildir. Hastalar bu işlem sırasında genelikle rahattırlar ağrı hissetmezler.
Embriyo transferi sonrası ne kadar dinlenmeliyim?
Transfer sonrasında 15 dakika jinekolojik masada beklersiniz daha sonra yatagınıza alınırsınız. Yatağınızda da yarım saat bir saat bekledikten sonra hastaneden ayrılabilirsiniz. Transfer sonrası yatış süresiyle tüp bebek başarısı arasında ilişki yoktur.
Tüp bebek tedavisi sırasında eş kaç kere hastaneye gelmelidir?
Tüp bebek tedavisi bir çok aşamadan oluşur. Taze embriyo transferi yapılan hastalarda tedavi 115-20 gün içerisinde tamamlanır. Özellikle şehir dışından ve yurtdışından gelen hastalarımız için, doktorunuz tarafından farklı bir yönlendirme yapılmadığı takdirde hastanın eşinin tedavi sırasında sadece yumurta toplama günü tedaviye dahil olması yeterlidir.
Doç. Dr. Işıl Köleli Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Antalya 2024
